Komponenty siły

Co to właściwie jest siła?

Vladimir Zatsiorsky, autor „Science and Practice of Strenght Training” siłą nazywa zdolność mięśni do pokonywania oporów zewnętrznych. 

Powyższy diagram przedstawia kilkanaście czynników wpływających na siłę. Wiele z nich jest związanych ze zmianami strukturalnymi, które pozostaną z nami na dłużej, niż w przypadku adaptacji fizjologicznych. Dla pełnego zrozumienia wpływu tych czynników na poziom generowanej siły potrzebny jest ich szerszy opis w tym kontekście.

Jak widzisz na powyższym rysunku, może być wiele innych czynników wpływających na siłę, takich jak:

Typ włókien mięśniowych - włókna typu II mają oraz właściwości specyficzne oraz nieco inne napięcie od włókien typu I, stąd rozłożenie różnego typu włókien może mieć wpływ na generowanie siły

Długość włókienek mięśniowych - wstępna długość włókienek wpływa na prędkość skurczu (oraz siłę generowaną przy danej prędkości) ale również na krzywą momentu siły (i siłę generowaną przy danej długości mięśnia)

Kąt pierzastości włókien mięśniowych - kąt ułożenia włókien mięśniowych - w porównaniu do mięśni, których włókna mogą leżeć np. równolegle do siebie. Im większy kąt pierzastości, tym przekrój fizjologiczny całego mięśnia.

Przekrój poprzeczny włókien - większy rozmiar włókien mięśniowych powoduje zwiększenie siły mięśniowej, jednak często wraz ze wzrostem średnicy włókien spada siła generowana na daną jednostkę powierzchni mięśnia. Co można zauważyć w spadku siły względnej wraz ze wzrostem masy ciała w dyscyplinach siłowych. Przykład - rekord świata w rwaniu mężczyzn kat. 55 kg - 135 kg, podczas gdy absolutny rekord świata wynosi 220 kg przy wadze ok 165 kg.

Układ dźwigni tj. długość momentu siły i długość ramienia siły, które są jednym z kluczowych czynników wpływających na generowanie przyspieszenia kątowego w stawach.

Zdolność do przekazywania siły poprzecznie - włókna mięśniowe przekazują siłę poprzecznie na śródmięsną poprzez kostamery. Jest to jedna z dróg przez którą siła dociera do ścięgna. Zwiększona siła notowana na jednostkę powierzchni jest powiązana ze zwiększoną zdolnością do przekazywania siły poprzecznie.

Gęstość rozmieszczenia miofilamentów aktynowo-miozynowych - zwiększona ilość miofilamentów na jednostkę powierzchni przekłada się na zwiększoną generowaną siłę.

Aktywność wolicjonalna mięśnia - odpowiednia zdolność do aktywacji mięśnia całkowicie wolicjonalnie (w stosunku do mimowolnego pobudzenia podczas stymulacji elektrycznej) prowadzi do zwiększenia siły mięśniowej.

Koaktywacja antagonistów - jako jeden z czynników mogących wpływać NEGATYWNIE na poziom siły - oznacza to, że w przypadku większej aktywności mięśnia o działaniu przeciwnym (antagonisty) podczas pracy agonisty, spada siła generowana przez agonistę (mięsień odpowiedzialny za skurcz w danym ruchu).

Aktywacja synergistów i stabilizatorów - większa aktywność mięśni współpracujących i stabilizujących pomaga agoniście generować większą siłę.

Koordynacja - wyższy poziom koordynacji pozwala na generowanie większej siły, szczególnie w kompleksach wielostawowych (ćwiczeniach mocno złożonych) czy ćwiczeniach o częściowo niestabilnym charakterze.

Sztywność ścięgien - wyższa sztywność ścięgien wpływa pozytywnie na siłę oraz moc generowaną przez daną strukturę.

Jesteśmy przekonani, że powyższy artykuł w znaczącym stopni naświetlił Ci złożoność tematu siły.

Do następnego razu!

Pozdrawiam,

Adam Herman